Ngũ Vận Lục khí Năm Giáp Thìn Dự đoán thời tiết bệnh tật

Giáp Thìn 2024  Phúc Đăng Hỏa. Mệnh Chấn

Trong Nội Kinh Tố Vấn có chép:

Hoàng đế Hỏi rằng: Tôi nghe đời xưa trị bệnh, làm cho di ích tinh, biến hóa khí, chỉ cần dùng phép Chúc do mà thôi. Đến đời nay trị bệnh, dùng độc dược để trị bệnh, dùng độc dược để trị bên trong, dùng châm thạch để trị bên ngoài, … Thế mà có người khỏi, có người không khỏi, là vì sao?.

“Chúc” nghĩa là “Chú” – chú quyết, “Do” tức là nguyên do của bệnh. Khoa chúc do thành một môn từ cư sĩ Long Thọ, là thuật di tinh biến khí, có thể trị các bệnh nhỏ. Có người vào miếu Thần kinh sợ thành bệnh, có người bị ác khí núi rừng bị chứng bệnh như say như ngây, đó đều là tà quỷ bám vào. Tất cả chứng bệnh tâm thần hoảng hốt, ngây ngây, đều có thể sử dụng chú ngữ để hóa giải đến an hòa.

Kỳ Bá thưa rằng: Về đời vãng cổ, người ở lẫn vào khoảng cầm thú, động tác (Làm mạnh) để cho khỏi hàn, âm cư( núp dưới bóng râm) để cho khỏi nắng. Bên trong không có điều gì hệ lụy; bên ngoài không có sự gì bó buộc. Đó là một thời đại điềm đạm, ý chí hoàn toàn thỏa thích, tà không thể lọt sâu. Vì thế nên không cần dùng đọc được để trị bên trong, dùng châm thạch để trị bên ngoài… Mà chỉ dùng Chúc do cũng có thể khỏi.

Đến đời nay thì khác hẳn. Sự ưu hoạn làm rầy bên trong. Việc nhọc nhằn làm lụy bên ngoài; đã trái với khí bốn mùa, lại ngược cả sự Thích nghi của hàn thử ( nóng rét). Gió độc thổi tới luôn, hư tà quanh sớm tối… Bên trong vào sâu tới Phủ, Tàng, Cốt, Tủy; bên ngoài làm thương đến không Khiếu, bì phu. Vì thế nên bệnh nhẹ hóa nặng, bệnh nặng thì chết, dù có chúc do cũng không công hiệu.

Năm Giáp đại vận thuộc thổ. (Thổ là hành của Tỳ, Vị). Khí tư thiên là Thái dương hàn thủy (kinh Túc thái dương bàng quang lánh: thuộc thuỷ, nhiều huyết ít khí

Đại Vận Thổ, khắc khí tư thiên Thủy, vận thịnh khí suy (Bất Hòa). Tuế Hội.

Sơ khí bắt đầu từ tiết Đại hàn, qua Lập xuân, Vũ thuỷ, Kinh trập.
– Nhị khí, bắt đầu từ tiết Xuân phân, qua Thanh minh, Cốc vũ Lập hạ.
– Tam khí, bắt đầu từ tiết Tiểu mãn, qua Mang chủng, Hạ chí, Tiểu thử.
– Tứ khí, bắt đầu từ tiết Đại thử, qua lập thu, Xử thử, Bạch lộ
– Ngũ khí, bắt đầu từ tiết Thu phân qua Hàn lộ, Sương giáng, Lập đông.
– Chung khí, bắt đầu từ tiết Tiểu tuyết, qua Đại tuyết, Đông chí, Tiểu hàn.

năm Giáp, khí lưu hành là Thổ, cho nên các bước khách vận trong năm là sơ vận = Thổ, nhị vận = Kim, tam vận : Thuỷ, tứ vận = Mộc, chung vận = Hoả.

Tuế thổ thuộc thái quá thì  mưa nhiều, khí ẩm thấp tràn lan. Ở đất là hành thổ, ở trời là khí thấp. Cho nên Tuế thổ thái quá thì mưa và khí ẩm ướt tràn lan. Lục nguyên Chính kỷ luận nói: Thái âm khí đền thành mây mưa. Bởi cái khí thấp thổ thăng lên, mà thành ra mây mưa. Đại, tiểu phúc đau, do bệnh ở thận tàng, thổ thắng mà thủy bị thương. Thận là nguồn gốc của sinh khí, thận khí vị tà, nên tay chân quyết lãnh. Thận tàng Chí, chí không được thư xướng nên không vui, Thận là gốc của khí huyết, thận bị thương nên thân thể nặng nề mà phiền oan. Tuế thổ Thái quá, nên trên ứng với chấn tinh thêm sáng,.Chấn tinh tức thổ Tinh, thổ vận thái quá, tức là các năm thộc giáp.

Con người cũng ứng theo, khiến Thận Thủy bị tà, gây nên phúc thống lãnh quyết, ý buồn bã không được vui, thân thể nặng nề, phiền oan, Trên ứng với chấn Tinh.

Quá lắm thì thành ra cơ nhục nhão,chân yêu không tự cử động được, dưới chân đau, ăn uống kém sút, phúc mãn, tứ chi rã rời, biến sinh giữa khí đắc vị.

Tàng khí bị phục, hóa khí làm chủ, sông nước tràn ngập, đầm khô có cá, mưa gió tơi bời, thối đất nát cỏ, cá tép lên cạn, phúc mãn đường tiết, trường minh ( bụng sôi), tà nhiều, nếu thái khê mạch tuyệt sẽ chết, không thể chữa, trên ứng với tuế tinh. Tàng khí tức là Thủy khí, hóa khí tức là thổ khí. Thổ thắng nhờ chế Thủy, vì vậy mà tàng khí bị phục,… Sông nước tràn là vì thấp râm thái quá. Mưa gió tơi bời, đó là do thủy khí lại phục. Phúc mãn đường tiết… Đều thuộc chừng Tỳ hư. Thái khê tức là mạch của thận: tà nhiều là do thổ bại nên thủy bị trút xuống. Tức là Thận tuyệt nên không thể chữa. Tuế tinh tất sẽ sáng hơn, tức là mộc lại bị lờ theo.